ေမလ ၂၉ရက္။ ေကအုိင္စီ
၈ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီၫႊတ္ေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွ ကရင္ဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရပ္ျပန္လည္ မပို႔ေဆာင္ ေရးႏွင့္ ကရင္ေဒသမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ထိုေၾကညာခ်က္တြင္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအၾကား စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈ ပိုမို အားေကာင္းလာေစေရး၊ ျမန္မာ ျပည္၏ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ကရင္လူထုတစ္ရပ္လံုး၏ ခံစားေနရမႈမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံအ တြင္း ေရာက္ရွိေနသည့္ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ယာယီ လက္ခံထားေပးရန္ႏွင့္ ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ျခင္း မျပဳလုပ္ေသးရန္ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ UNHCR တို႔အား ေတာင္းဆိုထားသည္။
ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေစာကနဲမီက “သူတို႔(ျမန္မာအစိုးရ)ကိုယ္သူတို႔ အစိုးရလို႔ ခံယူၿပီး ကရင္ေတြနယ္ ေျမမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ဘမ္းျပၿပီး Dam(ေရကာတာ)ေနရာအဆင့္ဆင့္ လာလုပ္တာဟာ နယ္ေျမေတြ ဆံုး႐ံႈးပ်က္စီးကုန္တယ္။ ဒီလို နားလွည့္ပါး႐ိုက္လာလုပ္တာ ဘယ္သူမွ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို မလိုလားတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံတကာကို လိမ္လည္ၿပီး တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ သူေတြကို လံုး၀ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ တို႔ Karen Unity Seminar အေနနဲ႔ မတ္မတ္ရပ္ၿပီး ဒါကို လံုး၀ ဆန္႔က်င္တာ၊ ႐ႈတ္ခ်တာ ျဖစ္တယ္။”ဟု ေကအိုင္စီကို ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ သူက “ဒုကၡသည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အတင္းအဓမၼ ေရႊ႕ခိုင္းေျပာင္းခိုင္းတာေတြ မလုပ္ရဘူးဆိုတာ ဥပေဒရွိ တယ္။ က်ေနာ္တို႔က တကမၻာလံုးက ျပဌာန္းထားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒအရဆိုၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတၱိျပတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အမွန္တရားဘက္မွာ ရွိတယ္ဆိုတာရယ္၊ ခိုင္မာတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြ ရွိတယ္ဆိုတာရယ္ ပါ။”ဟု ရွင္းျပသည္။
၎အျပင္ အခုတက္လာသည့္ ႀကံ့ဖြံ႔အစိုးရအေနျဖင့္ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး အဆင့္ျမင့္သည့္ စစ္တပ္ကို ထူေထာင္ပါက ကရင္ေဒသမ်ားအတြင္း ဆိုး၀ါးေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလာႏိုင္ျခင္း၊ လူထု၏ အိုးအိမ္ ေျမယာမ်ား ပိုမို ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးလာႏိုင္ျခင္းႏွင့္ လူသားမ်ားအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနသည့္အတြက္ ကုလသမဂၢ မွ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ေစလႊတ္၍ ႀကံ့ဖြံ႕အစိုးရအား အေရးယူမႈမ်ား ခ်က္ခ်င္း ေဆာင္ရြက္သြားရန္လည္း ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ထိုႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ ျပည္တြင္းႏွင့္ ယူေက၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ စကၤာပူ၊ ၾသစေၾတးလ်ားႏိုင္ငံမ်ားမွ ကရင္တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
UK မွ ေစာဝင္းစတန္ေတာက “က်ေနာ္ ဒီစီမီနာကို ပထမဆံုးေရာက္လာတာပဲ။ ေဆြးေႏြးမႈေတြအတြင္းမွာ အေခ်အတင္ ျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာၾကတာဟာ ဆံုမွတ္ကိုေတြ႕ရွိသြားသလို စိတ္ဝင္စားမႈေကာင္းတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးအေတြ႔အႀကံဳ သေဘာတရားေတြကိုလည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ျပည္တြင္းကိုယ္စားလွယ္တဦးကလည္း “အခုလိုုု ကရင္ကိုယ္စားလွယ္ႀကီးေတြ ဒုကၡအခက္အခဲၾကားက မတူကြဲျပားတဲ့ အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြကို ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေပးဖို႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြးၾကတာ အားရေက်နပ္မႈ အေတာ္ရပါ တယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးပန္းတိုင္ကို ဒီစီမီနာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းႀကီး ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ျပည္တြင္းမွာဆို ဘာဆို ဘာမွ သိခြင့္၊ လုပ္ခြင့္မရွိဘူး။”ဟု ဆိုသည္။
ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌ ေစာလွထြန္းက “ႏိုင္ငံတကာက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ခ႐ိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ နဲ႔ ျပည္တြင္းကိုယ္စားလွယ္ေတြ အခုလို လာေရာက္ေတြ႔ဆံုၿပီး ကရင္အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ စည္းလံုးမႈၿပိဳကြဲေစမယ့္ အေၾကာင္း အရာေတြကို ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ကာကြယ္ေပးၾက၊ နည္းလမ္းအေျဖရွာၾကတာဟာ အင္မတန္မွ အားရေက်နပ္ မႈ ရွိပါတယ္။”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ေမလ ၂၄ရက္မွ ၂၇ရက္ေန႔အထိ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေနရာတြင္ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည့္ ထိုႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပရွိ ကရင္အဖြဲ႕အစည္း(၄၂)ဖြဲ႕မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ ႏိုင္ငံေရးေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ ေလ့လာ သူမ်ား စုစုေပါင္း ၁၁၇ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ထိုေၾကညာခ်က္တြင္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအၾကား စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈ ပိုမို အားေကာင္းလာေစေရး၊ ျမန္မာ ျပည္၏ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ကရင္လူထုတစ္ရပ္လံုး၏ ခံစားေနရမႈမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံအ တြင္း ေရာက္ရွိေနသည့္ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ယာယီ လက္ခံထားေပးရန္ႏွင့္ ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ျခင္း မျပဳလုပ္ေသးရန္ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ UNHCR တို႔အား ေတာင္းဆိုထားသည္။
ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေစာကနဲမီက “သူတို႔(ျမန္မာအစိုးရ)ကိုယ္သူတို႔ အစိုးရလို႔ ခံယူၿပီး ကရင္ေတြနယ္ ေျမမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ဘမ္းျပၿပီး Dam(ေရကာတာ)ေနရာအဆင့္ဆင့္ လာလုပ္တာဟာ နယ္ေျမေတြ ဆံုး႐ံႈးပ်က္စီးကုန္တယ္။ ဒီလို နားလွည့္ပါး႐ိုက္လာလုပ္တာ ဘယ္သူမွ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို မလိုလားတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံတကာကို လိမ္လည္ၿပီး တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ သူေတြကို လံုး၀ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ တို႔ Karen Unity Seminar အေနနဲ႔ မတ္မတ္ရပ္ၿပီး ဒါကို လံုး၀ ဆန္႔က်င္တာ၊ ႐ႈတ္ခ်တာ ျဖစ္တယ္။”ဟု ေကအိုင္စီကို ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ သူက “ဒုကၡသည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အတင္းအဓမၼ ေရႊ႕ခိုင္းေျပာင္းခိုင္းတာေတြ မလုပ္ရဘူးဆိုတာ ဥပေဒရွိ တယ္။ က်ေနာ္တို႔က တကမၻာလံုးက ျပဌာန္းထားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒအရဆိုၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတၱိျပတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အမွန္တရားဘက္မွာ ရွိတယ္ဆိုတာရယ္၊ ခိုင္မာတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြ ရွိတယ္ဆိုတာရယ္ ပါ။”ဟု ရွင္းျပသည္။
၎အျပင္ အခုတက္လာသည့္ ႀကံ့ဖြံ႔အစိုးရအေနျဖင့္ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး အဆင့္ျမင့္သည့္ စစ္တပ္ကို ထူေထာင္ပါက ကရင္ေဒသမ်ားအတြင္း ဆိုး၀ါးေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလာႏိုင္ျခင္း၊ လူထု၏ အိုးအိမ္ ေျမယာမ်ား ပိုမို ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးလာႏိုင္ျခင္းႏွင့္ လူသားမ်ားအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနသည့္အတြက္ ကုလသမဂၢ မွ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ေစလႊတ္၍ ႀကံ့ဖြံ႕အစိုးရအား အေရးယူမႈမ်ား ခ်က္ခ်င္း ေဆာင္ရြက္သြားရန္လည္း ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ထိုႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ ျပည္တြင္းႏွင့္ ယူေက၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ စကၤာပူ၊ ၾသစေၾတးလ်ားႏိုင္ငံမ်ားမွ ကရင္တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
UK မွ ေစာဝင္းစတန္ေတာက “က်ေနာ္ ဒီစီမီနာကို ပထမဆံုးေရာက္လာတာပဲ။ ေဆြးေႏြးမႈေတြအတြင္းမွာ အေခ်အတင္ ျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာၾကတာဟာ ဆံုမွတ္ကိုေတြ႕ရွိသြားသလို စိတ္ဝင္စားမႈေကာင္းတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးအေတြ႔အႀကံဳ သေဘာတရားေတြကိုလည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ျပည္တြင္းကိုယ္စားလွယ္တဦးကလည္း “အခုလိုုု ကရင္ကိုယ္စားလွယ္ႀကီးေတြ ဒုကၡအခက္အခဲၾကားက မတူကြဲျပားတဲ့ အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြကို ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေပးဖို႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြးၾကတာ အားရေက်နပ္မႈ အေတာ္ရပါ တယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးပန္းတိုင္ကို ဒီစီမီနာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းႀကီး ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ျပည္တြင္းမွာဆို ဘာဆို ဘာမွ သိခြင့္၊ လုပ္ခြင့္မရွိဘူး။”ဟု ဆိုသည္။
ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌ ေစာလွထြန္းက “ႏိုင္ငံတကာက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ခ႐ိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ နဲ႔ ျပည္တြင္းကိုယ္စားလွယ္ေတြ အခုလို လာေရာက္ေတြ႔ဆံုၿပီး ကရင္အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ စည္းလံုးမႈၿပိဳကြဲေစမယ့္ အေၾကာင္း အရာေတြကို ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ကာကြယ္ေပးၾက၊ နည္းလမ္းအေျဖရွာၾကတာဟာ အင္မတန္မွ အားရေက်နပ္ မႈ ရွိပါတယ္။”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ေမလ ၂၄ရက္မွ ၂၇ရက္ေန႔အထိ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေနရာတြင္ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည့္ ထိုႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပရွိ ကရင္အဖြဲ႕အစည္း(၄၂)ဖြဲ႕မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ ႏိုင္ငံေရးေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ ေလ့လာ သူမ်ား စုစုေပါင္း ၁၁၇ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
