ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး မ်က္ေမွာက္ေရးရာ သံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဟာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာ ေျပလည္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး၊ ကမ္းလွမ္းတာေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြက တဖြဲ႔ခ်င္း မေဆြးေႏြးႏိုင္ဘဲ တိုင္းရင္းသားအင္အားစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့အဖြဲ႔အေနနဲ႔သာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အစိုးရရဲ ႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ ကြာဟေနတာကို ေျပလည္ေအာင္ညိႇႏိႈင္းလို႔ရမယ့္ အလားအလာ ရွိပါသလား။ ေကအန္ယူ - ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြနဲ႔ စစ္အစိုးရကိုယ္စား တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေစ့စပ္ေဆြးေႏြးခဲ့ဘူးသူ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္းေအာင္လင္းထြဋ္တို႔ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေကအန္ယူ က ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ကို အရင္ေမးခ်င္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြကို အခု သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးဖို႔ ေစ့စပ္တယ္၊ ဘာညာဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒီလို ကမ္းလွမ္းတဲ့အခါတိုင္းမွာ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က တဦးခ်င္း တပါတီခ်င္း ေဆြးေႏြးတာကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းရွိတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႔အစည္းက ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေဆြးေႏြးခ်င္တယ္လို႔ ေျပာၾကားပါတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီ ခံယူခ်က္ကို ဆရာတို႔ ထားရတယ္ဆိုတာကို အက်ဥ္းခ်ဳံးေျပာျပပါ။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္ကို က်ေနာ္တို႔လူမ်ဳိးကို တည္ေဆာက္တုန္းက ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ တုိင္ပင္ၿပီး တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၆၂၊ ၆၃ တုန္းကလည္း သံုးပါတီ ေဆြးေႏြးပြဲတို႔၊ မဒညတ နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲတုိ႔ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း လက္ထက္မွာ လက္ခံေဆြးေႏြးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ ပိုၿပီးေကာင္းတာက အားလံုးကို အပစ္ရပ္ထားဖို႔အတြက္ အဲဒီအေျခအေနကို ဖန္တီးဖို႔ နံပတ္တစ္က အလိုအေလ်ာက္ၿပီးသြားမယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ မ်က္နာစံုညီ စည္းေဝးတဲ့အခါ အဓိက ေဆြးေႏြးမွာက ႏိုင္ငံေရးကို ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တူညီတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေတြ အဲဒီမွာ မ်က္နာစံုညီတိုင္ပင္ၿပီး ေဆြးေႏြးႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ရဲ ႔ သေဘာထားကို သိခ်င္ပါတယ္။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ တိုင္းရင္းသားေတြအကုန္လံုး UNFA ဆိုတဲ့ အေနနဲ႔ ပထမဦးဆံုး ေဆြးေႏြးဖို႔ကေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ သိပ္မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေတြ႔အႀကံဳအရ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အလားတူပါပဲ ေကအန္ယူ ဘက္ကေန ဒီေအဘီ ဆိုၿပီး တင္းခံၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ပထမဦးဆံုး ေကအိုင္ေအ ပဲထြက္လာတယ္။ ဦးႏိုင္ေရႊက်င္ရဲ ႔ မြန္အုပ္စု ပဲထြက္လာတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေကအန္ယူ ကိုယ္တိုင္လည္း တဖြဲ႔ခ်င္းလာၿပီး ေဆြးေႏြးရတဲ့ အေနအထားေတြ ရွိခဲ့ဘူးတဲ့ အေနအထားေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက ပထမပိုင္းအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအားလံုးအေနနဲ႔ မိမိလက္နက္ကို မိမိကိုင္ၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အရင္ဆံုး ရယူသင့္ပါတယ္။ ဒုတိယအပိုင္းေနၾကမွ အားလံုးေျမေပၚ ေရာက္လာၾကၿပီဆိုတဲ့အခါၾကမွ တူညီတဲ့ ဘံုလမ္းစဥ္တခုကို ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အစိုးရကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးဖို႔ကို တြန္းအားေပးသြားဖို႔ လုိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ေျပာတဲ့အထဲမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအဆင့္ကိုေတာ့ တဖြဲ႔ခ်င္းအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္။ အကုန္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္ၿပီး ေျမေပၚကို တရားဝင္ေရာက္လာတဲ့အခါမွ ႏိုင္ငံေရးကိစၥကို အားလံုးစုၿပီး ေဆြးေႏြးပါလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ဘာေျပာလုိပါသလဲ ဆရာေစာလွေငြ တုိ႔က။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအဆင့္ကို ႏွစ္ဖြဲ႔ခ်င္း လုပ္လို႔မရဘူးလား။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ တဖြဲ႔ခ်င္းကို လုပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီ လုပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့အေပၚမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြကို မေရာက္ခဲ့ပါဘူး။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး တဖြဲ႔ခ်င္းလုပ္ၿပီး က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြကို သူတုိ႔က ဆက္တိုက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီကတပ္ကို တျခားေနရာမွာ တိုက္ေနတာပဲ။ အခုလည္းပဲ ဝ နဲ႔ မိုင္းလဘက္မွာ ရပ္ထားၿပီး အဲဒီကတပ္ကို ကခ်င္ကို တိုက္ေနတာပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ရပ္ယူခဲ့တုန္းကလည္း ေကအန္ယူတဖြဲ႔တည္းက်န္ခဲ့တဲ့ေနာက္မွာ တဖြဲ႔တည္းေဆြးေႏြးစရာအေၾကာင္းရွိလို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွ က်ေနာ္တုိ႔က တဖြဲ႔တည္းလည္း ေဆြးေႏြးလို႔ရတယ္။ စုေပါင္းၿပီးေတာ့လည္း ေဆြးေႏြးလို႔ရတယ္။ စုေပါင္းၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ အမ်ားက ဆႏၵရွိမယ္မယ္ဆိုရင္လည္း စုေပါင္းေဆြးေႏြးဖို႔ကို ပထမဦးစားေပးမယ္။ အဲဒီလုိမွ မေဆြးေႏြးဘဲ မယံုၾကည္လို႔ တဖြဲ႔တဖြဲ႔ထြက္သြားလို႔ရွိရင္ ခါတိုင္းလို႔လုပ္ရင္ က်ေနာ္တို႔က ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈဆိုတာ ဘယ္နည္းနဲ႔မဆို ေဆြးေႏြးတာပဲ။ အဓိကကေတာ့ ျပႆနာရွင္းဖို႔ပါ။ ဒီလိုျပႆနာ ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာ အင္အားရွိတဲ့လူ။ ဥပမာ သေဘာေကာင္းမႈနဲ႔ ရက္ေရာမႈကို ျပသရမယ္။ သေဘာထားႀကီးသူေတြအေနနဲ႔ အဲဒီလို မျပသဘဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဒီလုိပဲ တုိက္ပြဲေတြ တိုတိုတဖံု က်ယ္က်ယ္တမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္ေန၊ လုပ္လာခဲ့တာေတြက မ်ားလာေတာ့ ဒီသင္ခန္းစာေတြအေနကေန က်ေနာ္တို႔က စုေပါင္းေဆြးေႏြးဖို႔ကို ျပန္တိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပထမဦးဆံုးကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အရင္ေၾကညာရမွာေပါ့။ တည္တည္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အစိုးရဘက္က။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ ဟုတ္တယ္။ တခုတည္းတၿပိဳင္တည္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေၾကညာရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ၿပီးေတာ့မွ ေဆြးေႏြးဖို႔ကိစၥေျပာမယ္။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ … အဲဒါေကာ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ အခက္အခဲ ရွိပါသလား။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ အခက္အခဲ မရွိပါဘူး။ အလားတူပဲ ေကအန္ယူ၊ ေကအိုင္အို တို႔နဲ႔ ယခင္လုပ္စဥ္တုန္းကလည္း အစိုးရဘက္က အရင္ဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ပါတယ္။ ရပ္စဲတယ္ဆိုတာ တရားဝင္ထုတ္ျပန္တာလည္း ရွိတယ္။ မထုတ္ျပန္တာလည္း ရွိတယ္။ ရပ္စဲပါတယ္။ က်ေနာ္ တခု သတိေပးခ်င္တာက အရင္အေျခအေနနဲ႔ အခုအေျခအေနနဲ႔ကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ကြာသြားပါၿပီ။ အဲဒါက အျခားမဟုတ္ဘူး။ အရင္အေျခအေနတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီ တို႔က အခုလို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္အေနအထားမ်ဳိးမရွိခဲ့ပါဘူး။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ ေခတ္အခါတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီ ကို လက္ရွိ အရင္တုန္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ မေတြ႔ရဘူးဆိုတဲ့ ႏႈတ္မိန္႔နဲ႔ ကန္႔သတ္ခဲ့ဘူးတာေတြ ရွိခဲ့ဘူးပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ အဖြဲ႔ေတြ ေျမေပၚတက္လာရင္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔အဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အလားအလာေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကို အာဏာပိုင္ေတြက ဒီကိစၥမွာ ခြင့္ျပဳမယ္ ထင္ပါသလား။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ခြင့္ျပဳရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ေတာင္မွ လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာ လုပ္ထားၿပီးရင္ေတာ့ ဒီဥစၥာေတြကို ခြင့္ျပဳရလိမ့္မယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေစာလွေငြ … ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ကိုယ္တုိင္ ပါဝင္ၿပီး ေစ့စပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေကာ ဘယ္လိုေနပါသလဲ။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးဖို႔ကိစၥနဲ႔ ေကာ္မတီဖြဲ႔တဲ့ေနရာမွာေတာင္မွ ပါသင့္ပါထိုက္တဲ့ လူရိုေသ၊ ရွင္ရိုေသ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါဖို႔ ေတာင္းတာကိုေတာင္မွ မေပးဘဲနဲ႔။ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဒီကိစၥက စိတ္ကူးယဥ္ပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ … ဦးေအာင္လင္းထြဋ္။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ မွန္ပါတယ္။ ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ေျပာတာကို ေထာက္ခံပါတယ္။ အခုလုပ္ေနတဲ့ ဦးေအာင္ေသာင္းတို႔၊ ကိုသိန္းေဇာ္တို႔ဆိုတာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊရဲ ႔ လက္ရင္းတပည္ေတြပါ။ ဒီလို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးေတြဟာ အရိပ္အေငြ႔ေတြအားလံုး အခုထိ ရွိေနတုန္းပါ။ ဒီလူေတြေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေထာက္ခံပါဘူး။ တျခား ရွင္ရိုေသ၊ လူရိုေသ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ပါဖို႔ေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွာ ေတာင္းဆိုဖို႔ လိုပါမယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခုလံုးကို ၿခံဳေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္ လိုလားတဲ့စိတ္ဆႏၵ political will လို႔ ေခၚတဲ့ဟာ အာဏာပိုင္ေတြအားလံုးကို လႊမ္ၿခံဳေျပာမယ္ဆိုရင္ ရွိလာၿပီလို႔ ယူဆလို႔ရမလား။ ယူဆႏိုင္သလား။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ အဲဒီလိုေတာ့ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ ရွိေနသမွ်ေတာ့ ျမန္မာျပည္ႀကီးဟာ ဘယ္လိုမွ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံပဲျဖစ္ျဖစ္ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိးက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ (၂၀) ေလာက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့အျမင္မ်ဳိးပါ။ အခုထိလည္း ရွိေနတုန္းပါ။ အလားတူပဲ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာလည္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားတဲ့လူေတြ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ မလုပ္ခ်င္တဲ့လူေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာေစာလွေငြ တုိ႔ကလည္း ဒီအာဏာပိုင္ေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအမွန္တကယ္ တည္ေဆာက္လိုၾကတယ့္ စိတ္ဆႏၵရွိတယ္ဆိုတာကို လက္ခံပါသလား။ အဲဒီအဆင့္အထိကို လက္မခံႏိုင္ဘူးလား။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ အာဏာပိုင္ေတြထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားတဲ့လူေတြက အခုမွ မဟုတ္ပါဘူး။ အစဥ္အဆက္မွာလည္း ရွိပါလိမ့္မယ္။ အနည္းနဲ႔အမ်ားကေတာ့။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါက ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ စြဲၿမဲ၊ သံမိႈစြဲထားတဲ့ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ စနစ္က ျပႆနာပါ။ အဲဒီ စနစ္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒမ်ဳိးဆိုတာေတြက legal ဆိုးေတြက ျပႆနာပါ။ ဒီ legal ဆိုးေတြေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ဝင္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း national interest, national security တို႔နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာ တည္ၿမဲေရးဆိုတာေတြနဲ႔ ဝင္လိုက္တာနဲ႔တၿပိဳင္တည္း ဒီဘက္က သြားတဲ့လူေတြက ေခါင္းငံုၿပီးေတာ့၊ ဟုိဘက္က ျပဳသမွ် ႏုၿပီး လုိက္ဖို႔ တေၾကာင္းတည္းရွိတဲ့ကိစၥကို က်ေနာ္က အဲဒါမ်ဳိးကို သိပ္စိတ္မဝင္စားပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက ဘာေတြျပင္သင့္သလဲ။ ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ ဦးေစာလွေငြတုိ႔က ဒီလူေတြအကုန္လံုး ဖယ္ပစ္လိုက္တာဆိုတာကေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း ၂၀၀၈ ဥပေဒကို မလိုခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာလား။ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ ေပးထားတဲ့ အခြင့္အေရးက ဘယ္လုိပါေသာ ဥပေဒျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီလို လိုခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြ နည္းနည္းရွိရင္ အရွင္းဆံုးေျပာပါ။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔က ေျပာထားၿပီးပါၿပီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ဥပေဒကို မလိုခ်င္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ၂၀၀၈ ဥပေဒဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ အခ်ိန္မေရြး တပ္မေတာ္က အာဏာျပန္သိမ္းႏိုင္တဲ့ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းကေန သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အေပၚ အၿမဲတမ္းရွိေနတယ္အရာမ်ဳိးေတြ ရွိေနၿပီး တျခားအပိုင္းေတြမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ တုိင္းရင္းသား အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အာမခံခ်က္ေတြ ဒီမိုကေရစီ ရပိုင္ခြင့္ေတြက ခိုင္ခိုင္မာမာ မရွိတဲ့အခ်က္ေတြ ။ အဲဒီအပိုင္းေတြ ရွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုး အဲဒီေဘာင္အတြင္းကို ဝင္သြားၿပီး အဲဒီေဘာင္အတြင္းမွာ လုပ္ရမယ္ဆိုရင္ ဟိုတုန္းကနဲ႔ ဘာမွမထူးပါဘူး။ ဒါက အပစ္ရပ္ေရး၊ အပစ္ရပ္ၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးလုပ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒအတြင္းကို လိုက္တယ္ဆိုရင္။ ဟိုအရင္တုန္းကတည္းက ေတာ္လွန္ေရးမလုပ္လည္း ရတာပဲ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ၂၀၀၈ ဥပေဒထဲက အခုနေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းက ဝင္ၿပီး ေဆာင္ရြက္စရာ၊ အေျဖရွာစရာ။ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ တျခားတုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ ဦးေစာလွေငြတို႔ ထင္တယ္ေပါ့။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ ဟုတ္တယ္ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီလုိပဲ legal fold အတြင္းမွာ ဝင္လုပ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ လုပ္ႏိုင္စရာ မရွိပါဘူး။ အခုေတာင္မွာ ေထာင္တြင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားေတြကိုေတာင္မွ … တစတစနဲ႔ ကစားၿပီး လႊတ္ေနတဲ့အေပၚမွာ သူတုိ႔လက္ထဲမွာ ဆုပ္လည္းဆုပ္ရတယ္။ ေျဖလည္းေျဖလို႔ရတဲ့ လူေတြ။ အၿငိဳးအာဂတမရွိဘဲနဲ႔ ရက္ရက္ေရာေရာနဲ႔ က်က်နန သေဘာထားႀကီး ျပသမယ္ဆိုၿပီး မျပသဘဲနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔အေနအထားက legal fold ထဲေရာက္သြားရင္ ဘာျဖစ္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားလို႔ရပါတယ္။ ေရာက္ခဲ့ဘူးတဲ့လူေတြလည္း မေရာက္ခင္ကတမ်ဳိး ေရာက္တဲ့အခါတမ်ဳိး ခံလိုက္ရတာကို လက္ေတြ႔ျပသေနၿပီပဲ။ တခ်ိန္လံုးျဖစ္တဲ့ ျပႆနာက ဒီျပႆနာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္မ်ား။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ … ၾကားတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ သူတို႔ဘက္က သံသယရွိတာကိုလည္း အျပစ္တင္စရာလည္း မဟုတ္ဘူး။ မေျပးေသာ္လည္း ကန္ရာရွိ … အစိုးရဘက္ကလည္း ဒါေတြရွိေနေတာ့။ အဲဒါကို ေျပလည္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္လာႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ အလားအလာ ရွိပါသလဲ။ ဘာမ်ားလုပ္ႏိုင္ၾကမလဲ။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြရဲ ႔ ခံစားခ်က္ကိုလည္း က်ေနာ္နားလည္းပါတယ္။ ဟိုယခင္ အန္ကယ္ျမႀကီး ရွိတုန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာခဲဘူးပါတယ္။ ဗမာအစိုးရေတြက ေခတ္အဆက္ဆက္ သူတို႔ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚမွာ လိမ္ခဲ့တယ္ဆုိၿပီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အင္မတန္မွ စိတ္မေကာင္းစရာေကာင္းတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးပါ။ ေခတ္အခါ အေျခအေနေပါ့။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ မေရာက္ခင္တုန္းကဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာက ဗမာႏိုင္ငံကို စိတ္ဝင္စားတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မရွိဘူး။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေက်ာ္တဲ့အခ်ိန္ၾကမွ ႏိုင္ငံတကာက ေဆြးေႏြးလာတဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ ႔ ဖိအားေတြ၊ ေပးလာတဲ့အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါကိုလည္း ထည့္တြက္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ အပစ္အခတ္ အရင္ရပ္စဲဖို႔ကို ေတာင္းဆိုပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲကိုေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အားလံုး တတုိင္းျပည္လံုး တျပည္ေထာင္စုအားလံုး စစ္တပ္ထဲကလူေတြ လုပ္ခ်င္တဲ့လူေတြ ေပါင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ျပလိုက္စမ္းပါ။

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ နဲ႔ ဗမာအမ်ဳိးသား ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ စစ္တပ္က ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြက တကယ္ကို သူတုိ႔ေတာက္ေလွ်ာက္မွာ ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ဟာကို စစ္မွန္တဲ့ သေဘာထားႀကီးႀကီးနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း၊ ရက္ရက္ေရာေရာ နဲ႔ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီကိစၥက ေပါင္းၿပီးေဆြးေႏြးေႏြး၊ တဖြဲ႔ခ်င္းေဆြးေႏြးေႏြး ဒီကိစၥက ျပႆနာမဟုတ္ဘူး။ ေကအန္ယူအေပၚမွာလည္း မူတည္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက က စိတ္ရင္းေစတနာပါ။ တဖက္ကေန ပိုၿပီး အားႀကီးတဲ့လူမ်ဳိး၊ ပိုၿပီးအားႀကီးတဲ့အဖြဲ႔၊ ပိုၿပီးေရွ ႔ေရာက္တဲ့အဖြဲ႔ကေန ေနာက္က်တဲ့လူကို handicap မေပးဘဲနဲ႔ အၿမဲတမ္း က်ေနာ္တို႔က စစ္တပ္ေတြက ဘယ္ေလာက္အထိ အကုန္အက်ခံ၊ အဆံုးအရႈံးခံ တုိက္ရလို႔ ငါတုိ႔က အဲဒီက ေလွ်ာ့မေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အဲဒီက စစ္တပ္က ဆံုးရႈံးတာကလည္း က်ေနာ္တို႔ ဆံုးရႈံးတာပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ဆံုးရႈံးတာကလည္း သူတုိ႔ ဆံုးရံႈးတာပါပဲလုိ႔ ခံယူႏိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မဆုတ္ေပးႏိုင္စရာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္မႈ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္စရာ မရွိပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ႏွစ္ေယာက္စလံုးရဲ ႔ ေစတနာကိုလည္း က်ေနာ္နားလည္းပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး တခြန္းဆီ ေမးခ်င္တာက အခု ကြဲလြဲခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ဘယ္လို ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ လူထု နားေထာင္တဲ့ ပရိတ္သတ္ကို အားတက္စရာသတင္းတခု ဘာမ်ားေပးႏိုင္မလဲ။ ဒီလုိ အလားအလာေကာင္းဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာႏိုင္မလဲ …

ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ ။ ။ အခုလက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ တို႔ ေျပာသလိုေပါ့ က်ေနာ္တို႔ လူထုကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ အရာရာအားလံုးကို တဦးတေယာက္၊ တဖြဲ႔တစည္းကိစၥ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ကိုပဲ ျဖစ္ေစ၊ အမ်ဳိးသားကိစၥကိုပဲျဖစ္ေစ၊ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈကိုပဲျဖစ္ေစ အားလံုး ကိုယ့္ကိစၥလို႔ စဥ္းစားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီကိစၥေတြအေပၚ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကလည္း စိတ္ဝင္စားလာၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ ႔ ဆႏၵအျမင္ေတြနဲ႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ပူးေပါင္းမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုေလာေလာဆယ္မွာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျပည္တြင္းစစ္ကို ရပ္စဲၿပီးေတာ့ အစစ္အမွန္ကို ရွာလိုတဲ့ အတြင္းဝိုင္းကလူေတြနဲ႔ စစ္တပ္ထဲက ပုဂၢိဳလ္ေတြ သေဘာထားႀကီးမႈ ပိုျမင့္တင္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ အေနနဲ႔ ဘာမ်ား အားတက္စရာ ျဖစ္လာႏိုင္သလဲ။ အနာဂတ္ကို အားတက္စရာ ရႈေထာင့္ကၾကည့္ၿပီး ေျပာေပးပါ။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ ပထမဦးဆံုး က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ အရင္ကထက္ ေပ်ာ့ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ထပ္မံၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ ႔ ရိုသားမႈ။ သူ႔ရဲ ႔ ကတိတည္မႈ။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြအေပၚမွာ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈအေနနဲ႔ တခုခုကို ျပသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးမွ ဒီလို ျပလာရင္ေတာ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ တဖြဲ႔ခ်င္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးကိုေတာ့ အဖြဲ႔အစည္း အားလံုးစုေပါင္းၿပီး ေတာင္းဆိုၾကပါ။

ဗြီအုိေက ျမန္မာ စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူခဲ့သည္။